Wordt payrolling de norm voor het inhuren van freelancers onder de Wet DBA?

De Wet DBA houdt de gemoederen in zzp-land al jaren bezig. Voor veel bedrijven is het een uitdaging geworden om op een juridisch juiste manier freelancers in te huren, zonder risico op een schijnzelfstandigheid. De vraag die steeds vaker gesteld wordt, is of payrolling de nieuwe standaard wordt om dit risico te vermijden. In deze blog leggen we uit wat de Wet DBA inhoudt, waarom deze zoveel onduidelijkheid veroorzaakt en of payrolling inderdaad dé oplossing gaat worden voor het inhuren van zelfstandigen.

Wat is de Wet DBA?

De Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) is sinds 2016 van kracht. Deze wet verving de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) en heeft als doel om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Met andere woorden: de Belastingdienst wil voorkomen dat iemand formeel als zzp’er wordt ingehuurd, terwijl er in de praktijk sprake is van een verkapt dienstverband.

De kern van de Wet DBA is dat opdrachtgever en opdrachtnemer samen verantwoordelijk zijn voor de juiste arbeidsrelatie. Er mag geen sprake zijn van gezag, verplichte aanwezigheid of integratie in de organisatie. Is dat wél het geval, dan loopt de opdrachtgever het risico op naheffingen en boetes. De handhaving is in de afgelopen jaren herhaaldelijk uitgesteld, maar staat weer nadrukkelijk op de politieke agenda.

De gevolgen voor bedrijven

Voor veel bedrijven is de Wet DBA aanleiding om extra voorzichtig te zijn met het inhuren van freelancers. Zeker in sectoren waar zelfstandigen langdurig werken voor één opdrachtgever, of waar er veel sturing is op werktijden, werkwijze of aanwezigheid, neemt de onzekerheid toe.

De gevolgen zijn merkbaar. Opdrachtgevers durven minder snel een zelfstandige in te huren zonder extra zekerheid, uit angst dat de Belastingdienst de relatie achteraf als loondienst aanmerkt. Daardoor zijn sommige organisaties op zoek naar constructies die het risico wegnemen. Eén van de opties die daarbij steeds vaker genoemd wordt, is payrolling.

Wat is payrolling?

Bij payrolling wordt de freelancer of werknemer in dienst genomen door een derde partij: het payrollbedrijf. Deze partij regelt de loonadministratie, afdrachten, contracten en arbeidsrechtelijke verplichtingen. Als opdrachtgever heb je de voordelen van flexibiliteit, zonder dat je juridisch werkgever bent.

In het geval van zzp’ers betekent dit dat zij formeel geen zelfstandige meer zijn, maar in loondienst werken via het payrollbedrijf. Het payrollbedrijf wordt de officiële werkgever, terwijl jij als opdrachtgever bepaalt wat er moet gebeuren en wanneer.

Wordt payrolling dan de norm?

Steeds meer bedrijven overwegen payrolling als oplossing voor het inhuren van freelancers, vooral in situaties waarin de gezagsverhouding niet volledig te vermijden is. Bijvoorbeeld bij langdurige samenwerkingen of bij opdrachten waarbij de freelancer werkt onder leiding en toezicht van een manager.

Toch is payrolling niet voor iedere situatie geschikt. Het gaat voorbij aan de zelfstandige status van de zzp’er, die juist bewust kiest voor vrijheid en onafhankelijkheid. Veel zelfstandigen willen geen dienstverband, al is het via een payrollconstructie. Voor deze groep blijft directe inhuur met duidelijke afspraken en goede overeenkomsten de voorkeur houden.

Daarnaast is payrolling duurder. Er komen loonkosten en premies bij kijken, waardoor deze oplossing alleen aantrekkelijk is als de voordelen zwaarder wegen dan de kosten en administratieve last.

Wat betekent dit voor jou als opdrachtgever?

Als je regelmatig samenwerkt met freelancers, is het belangrijk om de arbeidsrelatie goed in kaart te brengen. Zijn de afspraken helder? Is er voldoende zelfstandigheid? En is het werk tijdelijk en projectmatig van aard? Dan is er weinig risico op schijnzelfstandigheid. In dat geval is er geen reden om over te stappen naar payrolling.

Is de situatie complexer, dan kan het verstandig zijn om te werken met een modelovereenkomst of een extern bemiddelingsplatform dat juridische dekking biedt. Pas wanneer er structureel sprake is van aansturing, integratie in het team of afhankelijkheid, kan payrolling een veilige oplossing zijn. Maar dan werk je in feite niet meer met een zelfstandige.

Payrolling onder de Wet DBA: wanneer wel en wanneer niet?

Payrolling is geen verplichting onder de Wet DBA, maar het wordt in sommige situaties wel als oplossing ingezet om risico’s te beperken. Toch is het geen universele standaard en ook zeker niet wenselijk voor alle opdrachtgevers en zzp’ers. De juiste route hangt af van de aard van de samenwerking, de mate van zelfstandigheid en de juridische beoordeling van de arbeidsrelatie.

Voor wie gewoon professioneel samenwerkt met zelfstandige specialisten op projectbasis, is er weinig aan de hand. Zorg voor heldere afspraken, vermijd sturing in de uitvoering en werk waar nodig met goedgekeurde overeenkomsten. Zo houd je regie over je flexibele schil, zonder onnodige kosten of juridische twijfel.

Wil je zeker weten dat je veilig freelancers kunt inhuren zonder risico op schijnzelfstandigheid? FlexSpot helpt je met heldere contracten, duidelijke processen en een professioneel netwerk van ervaren zzp’ers.