Welke soorten contracten zijn er voor zzp’ers?

Als zzp’er werk je op basis van opdrachten. Maar hoe leg je de afspraken met je opdrachtgever vast? En wat zijn de verschillen tussen de soorten contracten die je kunt gebruiken? In dit artikel leggen we uit welke contractvormen er zijn voor zelfstandigen en wat de belangrijkste aandachtspunten zijn.

Waarom een contract als zzp’er?

Een schriftelijk contract is niet verplicht, maar wel sterk aan te raden. Het geeft duidelijkheid over:

• de opdrachtinhoud;
• de vergoeding;
• de duur van de samenwerking;
• afspraken over aansprakelijkheid en intellectueel eigendom.

Daarnaast helpt een goed contract om te voorkomen dat de Belastingdienst de samenwerking als verkapt dienstverband ziet, wat fiscale gevolgen kan hebben.

1. De opdrachtovereenkomst

De meest gebruikte contractvorm voor zzp’ers is de opdrachtovereenkomst. Hierin spreken opdrachtgever en opdrachtnemer (jij als zzp’er) af wat er moet gebeuren, tegen welke vergoeding en onder welke voorwaarden.

Belangrijke onderdelen:

• Omschrijving van de werkzaamheden
• Looptijd of opleverdatum
• Tarief en betaaltermijn
• Geheimhouding en aansprakelijkheid
• Afspraken over opzegging of annulering

Let op: bij een opdrachtovereenkomst werk je zelfstandig. Je bepaalt zelf hoe je de opdracht uitvoert. Is dat niet zo? Dan kan er sprake zijn van een dienstverband.

2. De modelovereenkomst

Een modelovereenkomst is een speciale opdrachtovereenkomst die door de Belastingdienst is goedgekeurd. Hiermee wordt voorkomen dat een opdrachtgever loonheffingen moet afdragen, zolang jullie werken zoals afgesproken in het contract.

Waarom kiezen voor een modelovereenkomst?

• Je geeft zekerheid aan de opdrachtgever over de fiscale relatie.
• Je voorkomt dat de Belastingdienst achteraf oordeelt dat er sprake was van loondienst.
• Je toont aan dat je echt als zelfstandige werkt.
• Je kunt gebruikmaken van standaardmodellen op de site van de Belastingdienst, of zelf een overeenkomst laten goedkeuren.

3. Freelancecontract

Een freelancecontract is in feite een andere benaming voor een opdrachtovereenkomst. De inhoud is grotendeels gelijk, maar de term wordt vaker gebruikt in de media-, IT- en creatieve sector. De afspraken zijn gelijkwaardig: je levert een dienst tegen betaling zonder gezagsverhouding.

4. Aanneming van werk

Bij een aannemingsovereenkomst lever je als zzp’er een eindproduct (zoals een verbouwing of website), meestal tegen een vaste prijs. Dit type contract is geschikt als het resultaat duidelijk omschreven is en je weinig afhankelijk bent van input van de opdrachtgever.

Kenmerken:

• Vast bedrag voor een vast resultaat
• Je draagt risico over planning en uitvoering
• Geschikt voor klussen in bouw, techniek of design

5. Mondelinge afspraken

Mondelinge overeenkomsten zijn juridisch geldig, maar moeilijk te bewijzen bij een conflict. Daarom is het altijd veiliger om belangrijke afspraken schriftelijk vast te leggen.

Checklist: wat moet er in een zzp-contract staan?

✅ Volledige namen en gegevens van beide partijen
✅ Duidelijke omschrijving van de werkzaamheden
✅ Looptijd of deadline van de opdracht
✅ Tarief (uurtarief of totaalprijs) en betaalafspraken
✅ Bepaling over zelfstandigheid (geen gezagsverhouding)
✅ Aansprakelijkheid en verzekering
✅ Rechten op intellectueel eigendom
✅ Opzeg- of annuleringsregeling